Podcast: Covid-19 niszczy nie tylko zdrowie. Odbija się na polityce międzynarodowej i lokalnej

Pandemia jest narzędziem dezinformacji i manipulacji. Bronią. Zdaniem gen. Różańskiego COVID-19 służy do dyskredytacji rywali z myślą o pozycji na arenie międzynarodowej, ale także do zdobywania kapitału politycznego na poziomie lokalnym. Tak jak w przypadku konfliktu zbrojnego, cenę tych przepychanek płacą obywatele, społeczeństwa.COVID-19 Służy do dyskredytacji rywali na arenie międzynarodowej i do zdobywania lokalnego kapitału politycznego. Tak jak w przypadku konfliktu zbrojnego, cenę tych przepychanek płacą obywatele.

Słuchaj

Informacja i dezinformacja pojawiająca się w związku z trwającą pandemią wykorzystywana jest do walki politycznej. Przywódcy wykorzystują tragedię dla wpływania na własne społeczeństwa i oddziaływanie na sąsiadów. Gen. rez. Mirosław Różański, prezes fundacji Stratpoints, powołuje się na starożytnego, chińskiego myśliciela Sun Tzu, który stwierdził, że sekret zwycięstwa polega na myleniu wroga, aby nie mógł pojąć naszych zamiarów.

Zgodnie z tą regułą przedstawianie wybranych aspektów informacji na temat pandemii pozwala wpływać na rzeczywistości. Różański podkreśla, że kiedyś dezinformacji dopuszczały się strony walczące, aby zmieniać wyobrażenie wroga o swoich zamiarach, tymczasem teraz celem podobnego oddziaływania są całe społeczeństwa i narody.

USA i Chiny obarczają się odpowiedzialnością za spowodowanie pandemii. Trwa informacyjna walka wokół źródła wirusa SARS-CoV-2 i jako jedno miejsce jego uwolnienia wskazywane jest laboratorium w chińskim mieście Wuhan. Pekin także nie pozostaje dłużny oskarżając Waszyngton o zaniedbania. Różański widzi w tym próby wzajemnej dyskredytacji w ramach walki o przyszłą pozycję na arenie międzynarodowej, oskarżenia o nieprzewidywalność. W tych rozgrywkach na drugi plan schodzi tragedia i śmierć milionów ludzi czy utrata ogromnej liczby miejsc pracy.

Dezinformacja stosowana jest w wymiarze regionalnym i krajowym, a pandemia stała się soczewką pokazującą stan państw, w tym Polski. Komunikatami dotyczącymi COVID-19 rządzący starają się maskować niekompetencję, i wykorzystują pandemię do wprowadzania niepopularnych rozwiązań gospodarczych i politycznych. Starają się osiągać cele polityczne nie związane z pandemią. Różański przypuszcza, że część komunikatów obliczona była na ukrycie prawdziwej skali problemu, bo tłumaczenie informacji brakiem wiedzy po stronie rządzących wskazywałoby na ogromny problem dla bezpieczeństwa całych społeczeństw.

Przywódcy polityczni często pojawiają się w miejscach katastrof, by zademonstrować swoją siłę, wzruszenie czy solidarność, jednak pandemia znacznie wyostrzyła te cyniczne rozgrywki. Prezes Stratpoints uważa, że tak instrumentalne wykorzystywanie „globalnej tragedii” dla celów politycznych w wielu miejscach na świecie jest bardzo niepokojące.

Pandemia nie jest zjawiskiem nowym, czego przykładem jest Hiszpanka z początku XX w, jednak lekcje z przeszłości w jakiś sposób zaginęły. Zdaniem Różańskiego, także organizacje międzynarodowe powinny odrobić lekcje. Światowa Organizacja Zdrowia, WHO, oskarżana jest o bezwład, brak działań prewencyjnych, jednak należy być ostrożny z krytyką zwłaszcza w stosunku do takich organizacji jak Unia Europejska czy NATO, gdzie pomimo wyraźnych niedoskonałości pojawiły się przykłady pozytywnego działania.

Kluczem dla przyszłości jest wyciągnięcie wniosków, co przede wszystkim powinno dotyczyć przepływu informacji, monitorowania zdarzeń zdrowotnych, komunikacji międzynarodowej, ale także udostępniania i dzielenia się informacją wśród organizacji czy ośrodków naukowych. Z kolei organizacje międzynarodowe i armie powinny zastanowić się nad wykorzystaniem tak zwanych „zdolności podwójnego zastosowania”, czyli możliwość użycia rozwiązań czy technologii militarnych dla niesienia pomocy i wsparcia działań cywilnych. To wymaga dalszych badań, jednak Różański przestrzega przed dublowaniem kompetencji pomiędzy strukturami cywilnymi i militarnymi, zwłaszcza w przypadku wielkich organizacji takich jak UE i NATO.