Nowa Europa Wschodnia (logo/link)

Rosja

Rosyjska opozycja popełnia medialne seppuku. Przeciwnicy Putina grają nieczysto
Od kilku tygodni jesteśmy świadkami autoanihilacji rosyjskiej opozycji. Proces rozkładu zaczął się dawno temu, ale przebiegał w sposób ukryty, za zamkniętymi drzwiami biur i na zamkniętych czatach bezpiecznych komunikatorów. To, co niejawne, stało się publiczne 12 września, gdy na kanale Aleksieja Nawalnego na YouTubie Maria Piewczych opublikowała wyniki nowego śledztwa. Wynika z niego, że za ostatnimi atakami na przedstawicieli Fundacji Walki z Korupcją Nawalnego stał inny rosyjski opozycjonista na emigracji – Leonid Newzlin. Publikacja wyników śledztwa nie zadziała jednak jak katharsis. Zamiast oczyścić atmosferę, otworzyła puszkę Pandory.
Rosja cierpi na zbiorowy zespół stresu pourazowego. Geje cierpią o wiele bardziej [FRAGMENT KSIĄŻKI]
LGBT było pierwszą grupą, na której Kreml przećwiczył technologię publicznej dyskredytacji. To nas porównywano do pedofilów. To nas jako pierwszych nazwano piątą kolumną!
Atak Rosji na Ukrainę został źle zrozumiany. Zachód początkowo nie dostrzegał problemu
Dopiero w 2022 r., osiem lat po rozpoczęciu wojny rosyjsko-ukraińskiej w lutym 2014 r., zachodnie kraje i organizacje zaczęły na nowo analizować swoje podejście do Moskwy.
Rosja wymaga transformacji. Widmo imperializmu krąży nad rosyjską opozycją
Wraz z kompromitacją armii wyrodziły się imperialne ambicje Rosji, ale temat rosyjskiego imperializmu się nie zdezaktualizował. Powrócił w odwróconym kontekście: pod hasłem potrzeby dekolonizacji Rosji po przegranej wojnie z Ukrainą.
Operacja kurska stanowi wyzwanie dla Chin. Rośnie presja na wymianę terytoriów
Ciągłe apele Pekinu o zawieszenie broni i negocjacje między Moskwą a Kijowem nabrały nowego znaczenia po ukraińskiej okupacji zachodnich ziem Rosji. Presja Chin albo innych państw niezachodnich na rosyjsko-ukraińskie porozumienie mogłaby właśnie teraz doprowadzić do rozmów pokojowych
Rosja straciła sportową chwałę. W tej dekadzie wybiera igrzyska śmierci
W 2014 roku w Soczi Władimir Putin uroczyście otwierał Zimowe Igrzyska Olimpijskie. Gdy zapalał olimpijski znicz, z jego twarzy nie schodził pełen zadowolenia, triumfalny uśmiech. W końcu udało się niemożliwe – zorganizowanie zimowej olimpiady w regionie, gdzie panuje klimat podzwrotnikowy z kapryśną zimą. Organizacji imprezy poza warunkami atmosferycznymi nie sprzyjały także inne czynniki. Intensywnej budowie obiektów sportowych i okołosportowej infrastruktury towarzyszyły równie intensywne afery korupcyjne. Mimo to wszystko udało się ukończyć na czas i za chwilę rosyjscy sportowcy mieli zdobywać liczne medale ku chwale ojczyzny i jej prezydenta, dla którego organizacja igrzysk olimpijskich była wyrazem osobistych ambicji.
O demokracji w Rosji [MAGAZYN ONLINE]
Budowa demokracji w Rosji jest możliwa wyłącznie na ruinach jej politycznych tradycji kulturowych, na porzuceniu starych fundamentów umowy społecznej, obywatelskiego idiotyzmu, tolerancji dla korupcji i rewizji federalnej, a właściwie kolonialnej struktury kraju. (fragment artykułu)
Rosja nie wywiązuje się z umów. Porozumienia są tylko pozorne
Biorąc pod uwagę doświadczenia republik postsowieckich w zawieraniu umów z Moskwą, rozmowy rosyjsko-ukraińskie w 2022 r. miały niewielkie szanse powodzenia.
Rosjanie zaakceptowali wojnę
– Spodziewałem się, że jeśli Rosjanie zajrzą w otchłań, to się przestraszą. Ale oni zajrzeli i skoczyli w nią. Twierdzą, że tak trzeba, że to jest to, czego chcą. Więc wojna nie była momentem otrzeźwienia, stała się momentem prawdy. Obnażyła prawdziwy stan rosyjskiego społeczeństwa – mówi rosyjski intelektualista Siergiej Miedwiediew, którego książka Wojna ‘Made in Russia’ ukazała się w maju nakładem Wydawnictwa Krytyki Politycznej.
Rosyjski niedźwiedź atakuje cyberprzestrzeń. Działania mają poważne skutki
Ingerencja w wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych, odcięcie Ukraińców od energii elektrycznej, masowy atak ransomware – to tylko niektóre z operacji przeprowadzonych przez rosyjskie jednostki wyspecjalizowane w działaniach w cyberprzestrzeni. Uchodzą one za jedne z najlepszych na świecie, a Rosję, obok Chin i Stanów Zjednoczonych, zalicza się do tzw. cybertriady.
Rosyjska opozycja kłóci się o historię. „Zdrajcy” to wstęp do lustracji
Trzyodcinkowy serial pt. „Zdrajcy”, który Fundacja Walki z Korupcją opublikowała na YouTubie, wywołał żywiołowe reakcje wśród przedstawicieli rosyjskiej opozycji i politycznej emigracji. Dyskusja, która się wokół niego wywiązała, tylko pozornie jest dyskusją o historii i roli poszczególnych osób w kształtowaniu się współczesnej Rosji. Faktycznie jest to preludium do określenia pola politycznego przyszłej Rosji, tej po Putinie.
Siła militarna a rząd dusz. Perspektywa Rosji, wnioski Zachodu [NEW ONLINE]
Amerykanie w trwających dwie dekady wojnach w Iraku i Afganistanie narazili na szwank swoje przywództwo na świecie. Rosja, która ugrzęzła na Ukrainie, traci właśnie swój potencjał do utrzymywania hegemonii w byłym ZSRR. Jej projekcja siły okazała się fikcją, jeszcze bardziej niż bankructwo neokonserwatywnych koncepcji zakładających budowanie demokracji na Bliskim Wschodzie i w Azji Centralnej. W obydwu przypadkach oczywista siła liczona brygadami wojska nie przyniosła zakładanych rezultatów. (Rosja znowu atakuje w Ukrainie. W pierwszym numerze magazynu Zbigniew Parafianowicz opisał użycie siły militarnej, a nawet niszczenie całych miast, jako metodę kształtowania rzeczywistości. Niektóre informacje, takie jak upadek Bachmutu, zmieniły się, jednak metoda jest w niezmiennie w użyciu ze wszystkimi tego bolesnymi konsekwencjami - Redakcja.)
Pomnik wystawiony samej sobie. Rosyjska kultura zwalnia z odpowiedzialności za zbrodnie
Rosyjskie władze często wypowiadają się przeciwko narracjom imperialnym. Wiele uniwersytetów ma studia postkolonialne, ale tam mówi się o Anglii, Portugalii, Indiach. A Rosja – dziś jedyne tak ogromne imperium – nigdy nie rozliczyła się z kolonializmu. I to jest nie tylko problem Kremla, ale także intelektualistów, ludzi na ogół krytycznych wobec władz.
Ukraina nie jest wasalem USA. Wojna obaliła założenia geopolityki
Wojna rosyjsko-ukraińska udowodniła, że państwa powszechnie postrzegane jako mocarstwa czy hegemoni nie są wcale wszechpotężne i mają swoje ograniczenia. Pokazała też, że Ukraina nawet w warunkach wojny obronnej może budować wielowektorową politykę zagraniczną i wzmacniać swoją podmiotowość na arenie międzynarodowej.
Rosja nie ogląda się na fakty. Kreml już wie, kto dokonał zamachu w Moskwie
Kluczowym pytaniem nie jest dziś, kto zorganizował i przeprowadził zamach, bo Kreml wydaje się mieć zawczasu przygotowane odpowiedzi. Pytaniem jest, w jakiej sprawie reżim Putina skapitalizuje kryzys bezpieczeństwa. Ofiar najprawdopodobniej będzie kilka.
Putin zmierza w niebezpiecznym kierunku. Wybory pokazały siłę władzy w Rosji
W miniony weekend w Rosji nie odbyły się wybory, nawet w formie parodii czy zwyrodnienia. W Rosji zostały przeprowadzone wysoce zorganizowane, skrupulatne i dyscyplinujące działania systemu totalizującej się władzy.
Rosja była obok od zawsze. Państwa bałtyckie od dekady przygotowują się do konfliktu z Rosją
Nagłówki europejskich gazet prześcigają się w przewidywaniach, kiedy Rosja zaatakuje państwa NATO. Padają konkretne daty – za trzy lata, za pięć. Optymiści mówią o dekadzie. Komentatorzy analizują, ile zostało nam czasu i jak ta wojna może wyglądać. Większość z branych pod uwagę scenariuszy zakłada rosyjski atak na państwa bałtyckie. Jedni wróżą inwazję, inni piszą o zamieszkach na tle etnicznym, jeszcze inni przepowiadają interwencję wojskową na niewielką skalę. Czy Litwa, Łotwa i Estonia powinny już teraz wpadać w panikę i dlaczego tego nie robią – wyjaśnia Bartosz Chmielewski.
Wywiad z byłym szefem CIA gen. Petraeusem: Putin osłabił Rosję, ale nie przestała być groźna
Rządy Putina w Rosji obecnie są niezagrożone. Pozbył się opozycji, zbudował państwo policyjne i przekierował gospodarkę na tory wojenne. Zapewne wygra też wybory. Nie oznacza to jednak, że będzie rządził wiecznie. Były szef CIA gen. David Petraeus w wywiadzie dla New Eastern Europe przekonuje, że dyktator osłabia Rosję.
Aleksiej Nawalny nie żyje. Zabójstwo opozycjonisty to pragmatyka rosyjskiej dyktatury
Z komunikatu rosyjskiej służby więziennej dowiedzieliśmy się, że w piątek, 16 lutego 2024 r., o godzinie 14.17 czasu lokalnego w kolonii karnej w Jamalsko-Nienieckim Okręgu Autonomicznym zmarł skazany na dziewiętnaście lat ciężkiego łagru polityk Aleksiej Nawalny. Ale to nie jest prawda.
Rosyjska soft-power jest wciąż skuteczna. Inwazja na Ukrainę wpłynęła na świat sportu
Mijają dwa lata od pełnoskalowej rosyjskiej inwazji na Ukrainę. Śmiało można stwierdzić, że początkowa stanowczość zjednoczonego świata sportu wobec agresora mocno się stępiła. Podczas gdy amerykańscy kibice hokejowi wciąż oklaskują pupilków prezydenta Putina, a Międzynarodowy Komitet Olimpijski wyraża zgodę na udział rosyjskich sportowców w igrzyskach olimpijskich, za naszą południową granicą wybuchł skandal. Z powodu absolutnie nieistotnego towarzyskiego meczu piłkarskiego, o którym świat miał się nie dowiedzieć…
Skandal ujawnił kryzys reżimu. Rosyjska bohema staje w obliczu czystki
W Rosji, dyktatura Putina nie zaczęła się od razu. Ewoluowała stopniowo, wykorzystując resentyment z lat dziewięćdziesiątych. Ostatnie wydarzenia, związane z wojną na Ukrainie, ujawniły kryzys i nieudolność reżimu, prowadząc do czystek wśród rosyjskich celebrytów i kultury.
Unię czeka przełom. Przyszłe decyzje Putina zadecydują o relacjach w Europie
Atak Rosji na Ukrainę i większy atak na Europejski Porządek Bezpieczeństwa ponownie stawia pytanie o ogólnoeuropejską współpracę i jedność poza UE.
"Jesteśmy zakładnikami we własnym kraju." Czy można pomóc Rosjanom uwolnić się od cara?
Z Michaiłem Szyszkinem, rosyjskim pisarzem i autorem eseju „Pokój czy wojna? Rosja i Zachód – zbliżenie”, rozmawia Stasia Budzisz. Autor analizuje relacje między Rosją a Zachodem. Wydobywa głębokie przyczyny obecnej wojny, oskarżając polityków Zachodu za ich bezczynność wobec działań Władimira Putina. Szyszkin podkreśla potrzebę pomocy dla Ukrainy jako kluczowego kroku w uwolnieniu Rosjan od autokratycznego reżimu.
Masowe protesty wpływają na sytuację w Baszkirii. Władze federalne walczą z aktywizmem
17 stycznia sąd w rosyjskiej Baszkirii skazał aktywistę Faila Ałsynowa na cztery lata więzienia pod zarzutem podżegania do nienawiści. Tysiące mieszkańców Baszkortostanu (jak Baszkirzy nazywają swoją ojczyznę) przyszły wesprzeć działacza. W rezultacie akcja protestacyjna przerodziła się w starcia z policją. Służby użyły gazu łzawiącego i granatów hukowych, zatrzymano kilkadziesiąt osób i wszczęto sprawy karne dotyczące masowych zamieszek. Reporterka naszego rosyjskojęzycznego portalu Vot Tak sprawdziła, jak protesty wpływają na sytuację w Baszkirii i co ma z tym wspólnego polityka władz regionalnych.
Dyplomacja nie może zakończyć wojny rosyjsko-ukraińskiej. Sześć przeszkód dla negocjowanego pokoju między Kijowem a Moskwą
W trakcie trwającej wojny rosyjsko-ukraińskiej, rozwiązanie konfliktu napotyka na liczne przeszkody. Konstytucje obu państw, specyficzne potrzeby Krymu, rola Rosji, a także pamięć historyczna Europy Środkowo-Wschodniej utrudniają osiągnięcie kompromisu. Zarówno ukraińska, jak i rosyjska konstytucja są trudne do zmiany, a historyczne doświadczenia i istniejące grupy polityczne w obu krajach sprawiają, że negocjacje są trudne.
Rosja wstrząsnęła liberalnym porządkiem świata. Konsekwencje ambicji ekspansyjnych Kremla
Pod koniec dziesiątego roku wojny na Ukrainie wynik ataku Moskwy na rzekomy „bratni naród" jest dla Kremla ambiwalentny. Z jednej strony Rosja poniosła wizerunkową katastrofę jako supermocarstwo militarne. Wojna stała się w 2022 r. międzynarodowym wstydem dla rosyjskiego przywództwa, armii i przemysłu zbrojeniowego. Kampania na Ukrainie doprowadziła również do utraty zachodnich partnerów, rynków i inwestorów. Te i inne niepowodzenia będą miały dla Rosji daleko idące konsekwencje regionalne, geopolityczne, gospodarcze i być może wewnętrzne skutki polityczne.
Rosyjski serial rewolucjonizuje rozumienie przemocy. "Słowo pacana" obnaża zasady totalitarnego reżimu
W świetle dzisiejszej rzeczywistości Rosji, serial „Słowo pacana. Krew na asfalcie” staje się nie tylko kinematograficznym fenomenem, ale także zwierciadłem totalitaryzmu, gopniku i kultury przemocy, które wraz z putinizmem definiują współczesne społeczeństwo. Produkcja, choć pierwotnie uznawana za chwalebny przekaz o kryminalnych realiach lat 80. w Kazaniu, szybko stała się narzędziem interpretacyjnym Kremla, kształtującym narrację oficjalnej polityki.
Antysemityzm stanowi główną postawę rosyjskojęzycznego muzułmanina. Kreml wpływa na nastroje społeczne w Dagestanie
Zamieszki na lotnisku w Machaczkale, skoncentrowane wokół propalestyńskiego protestu, wywołały fale antysemickich nastrojów, zmuszając Jusupowa do stawienia się przed rosyjskim Komitetem Śledczym. Tło wydarzeń budzi pytania o rolę władz, wpływ Kremla na społeczeństwo, oraz rosnące napięcia na Kaukazie.
"Obiecywałyśmy sobie, że przeżyjemy Putina". Nastaje czas absurdalny dla politycznych aktywistów
Rosyjska dysydentka w Tbilisi: „Nie bałam się ich. Kiedyś nawet zrobiłam sobie selfie z gliniarzami, którzy próbowali mnie zatrzymać. To jak z lękiem przed pająkami. Tak naprawdę to pająk bardziej się boi ciebie niż ty jego. Więc jeżeli cię prześladują, jeżeli próbują cię powstrzymać, to znaczy, że się ciebie boją”.
Putinizm po Putinie. Problem sukcesji w Rosji sprawia, że jej przyszłość jest niepewna
Władimir Putin ogłosił niedawno, że może pozostać prezydentem Rosji do 2030 r. Na przedłużenie rządów pozwala mu zmiana konstytucji z 2020 r. Wydaje się jednak mało prawdopodobne, by za 10–12 lat nadal był u władzy. Do tej pory nagromadziło się zbyt wiele kaprysów, by spodziewać się długich, gerontokratycznych rządów jego i otaczającej go świty.
Trzy liberalne Rosje. Część III: Rosja siedząca
Liberalną Rosję siedzącą tworzą oponenci reżymu Putina, którzy stali się jego ofiarami. W odróżnieniu od przedstawicieli Rosji w stuporze i Rosji w biegu, nie wybrali konformistycznej mimikry ani nie zbiegli za granice, tylko „przysiedli” we współczesnym rosyjskim archipelagu aresztów i kolonii karnych. Dlaczego nie wybrali takich dróg jak ich ideologiczni współkombatanci i znaleźli się za kratkami?
Putin tańczy, jak mu Nawalny zagra. O mocy „populizmu instant”
Peter Pomerantsev w swojej najnowszej książce twierdzi, że dziś polityk musi przekonać jak największą liczbę wyborców, że są „ludźmi” i że jest ich dużo, a naprzeciw siebie mają nielicznych „nieludzi”, z którymi on właśnie skutecznie walczy.
Trzy liberalne Rosje. Część II: Rosja w biegu
Polityka Władimira Putina doprowadziła do masowej migracji, którą można liczyć w setkach tysięcy młodych, mobilnych społecznie i wykształconych osób. To liberalni bieguni reżymu.
Bez rewolucji przeciwko mroźnej zimie. Co nam mówią sondaże popularności Putina
Prawie 100 tysięcy żołnierzy rosyjskich zgromadzonych na granicy z Ukrainą. Jednak okazuje się, że popularność Władimira Putina spadła w ostatnich miesiącach. W 2014 roku, po aneksji Krymu sondaże wskazywały najwyższy poziom akceptacji działań prezydenta Federacji. Wyniki badań opinii publicznej przeprowadziło Centrum Lewady a opublikował The Moscow Times. Putina wspiera 63 procent obywateli Rosji - w ubiegłym miesiącu było ich o 4 procent więcej. Winna jest epidemia i ograniczenia z nią związane wprowadzone ostatnio przez Kreml. Od wielu lat nie wiemy, jakim poparciem w Rosji cieszy się rzeczywiście Władimir Putin. I być może nigdy się tego nie dowiemy, bo sondaże są tworzone według metodologii stworzonej dla krajów demokratycznych, nie autorytarnych. Trudno jest przełamać nieufność Rosjan do udzielania prawdziwych odpowiedzi.
Ukraina zaskakuje Rosję w cyberprzestrzeni. Wsparcie Zachodu jest tu kluczowe
24 lutego 2022 roku Rosjanie zaatakowali Ukrainę na morzu, lądzie, w powietrzu oraz w cyberprzestrzeni. To pierwsza wojna, w której atakujący zastosował na zmasowaną skalę złośliwe oprogramowanie celem sparaliżowania obrony i wsparcia własnych nacierających sił. Rosyjska cybersalwa jednak chybiła, bo Ukraina przygotowała się do wojny i na tym froncie. -
W Rosji korupcja nie jest patologią, lecz metodą zarządzania państwem
Korupcja w Rosji to coś więcej niż zwykłe łapówkarstwo. Dla większości to sposób przetrwania, dla wybranych – bogacenia się, natomiast dla wszystkich – zasada życia. Przez skomplikowany i nieprecyzyjny system transferów budżetowych, organizacji zakupów i dystrybucji zamówień państwowych samo państwo zachęca do korupcji.
Trzy liberalne Rosje. Część I: Rosja zastygła w stuporze. Przypadek Ksieni Sobczak
Obeznana z kremlowskimi mechanizmami Ksienia Sobczak doskonale wiedziała, że koncesja na reprezentowanie liberalnej Rosji wiąże się z świadczeniem usług dla organów koncesyjnych. Pełnoskalowa wojna zmieniła jednak zasady gry i parasol bezpieczeństwa przestał działać.
Rosja nadal karmi Zachód strachem. Trzeba porzucić stare schematy
Kreml wciąż sprzedaje Zachodowi strach przed bronią nuklearną, iluzję, że dysponuje nieograniczonymi zasobami, oraz wiarę, że reżim może się ciągle reprodukować. Oto trzy składowe fałszywych opinii dzisiejszych rusologów, którzy oczekują nadejścia nowego Gorbaczowa. Nie widzą innego możliwego rozwiązania problemu z dzisiejszą Rosją: jej rozpad na mniejsze organizmy państwowe.
Ataki cybernetyczne wykraczają poza granice wojny między Rosją a Ukrainą. NATO szuka odpowiedzi
Napaść Rosji na Ukrainę pokazała, że cyberprzestrzeń nie zatrzyma czołgów, ale pomoże je zniszczyć, bo jest coraz ważniejszym elementem współczesnej wojny. O tej świadomości i wynikających z niej zmianach dla NATO mówi Andrzej Kozłowski z Fundacji Pułaskiego.
Sztuczna inteligencja walczy w Ukrainie. AI pomaga ratować, zabijać i budzi kontrowersje
Sztuczna inteligencja pomaga identyfikować rosyjskich żołnierzy, wyszukiwać cele czy przejmować komunikację przeciwnika. Stanowi również nieodłączny element prowadzenia propagandy i kampanii dezinformacyjnych. To wielozadaniowe narzędzie wzbudza wiele kontrowersji związanych z jego używaniem w warunkach wojennych. Wykorzystywanie AI w trakcie wojny rodzi wiele pytań w związku z międzynarodowym prawem humanitarnym konfliktów zbrojnych.
Ujawniono plany Rosji wobec krajów bałtyckich. To kluczowe działania Moskwy przeciw NATO
Dokumenty strategiczne przygotowane przez biuro prezydenta Rosji rzucają światło na plany Moskwy dotyczące utrzymania wpływów na Litwie, Łotwie i w Estonii. Cele te obejmują finansowanie prorosyjskich organizacji pozarządowych, wysiłki na rzecz zachowania języka rosyjskiego w szkołach i sprzeciw wobec rozbiórki sowieckich pomników.
Wielu na Zachodzie akceptuje zajęcie Krymu przez Rosję. To poważny i niebezpieczny błąd
Jedną z przyczyn rosyjskiej inwazji w 2022 roku była potrzeba umocnienia okupacji Krymu. Kwestii końca wojny nie można zatem rozpatrywać niezależnie od statusu półwyspu, inaczej każdej ze stron grozi niezadowalające ją status quo.
Atak na Ukrainę jest częścią rosyjskiego kolonializmu. Putin kontynuuje „tradycję”
Sukcesy Ukrainy na polu bitwy zachęciły do dyskusji na temat potencjalnych zmian w rosyjskim systemie politycznym. Potrzebny byłby nowy przywódca, jednak warunkiem wejścia kraju na ścieżkę demokratyzacji byłaby bardziej fundamentalna zmiana. Kluczową kwestią są stosunki Moskwy z jej peryferiami, relacje oparte na wyzysku, które utrzymują się od wieków.
Żołnierze legionu rosyjskiego weszli na teren Rosji. Walczą za Ukrainę i o swoją wolność
Rajdy na obwód biełgorodzki. Jak rosyjscy żołnierze i funkcjonariusze FSB uciekają przed rosyjskimi ochotnikami walczącymi po stronie Ukrainy. Opowieść Włada Ammosowa, uczestnika operacji w obwodzie biełgorodzkim, twórcy i dowódcy Syberyjskiego Batalionu w składzie sił zbrojnych Ukrainy, wolnego Sacha.
Rosyjscy dyplomaci szerzą dezinformację. Polacy też są na nią narażeni
Identyfikacja i analiza obcych ingerencji i manipulacji informacyjnych, a następnie przeciwdziałanie im to jedne z największych wyzwań, przed którymi Zachód staje już dziś i w dającej się przewidzieć przyszłości.
Rosja atakuje Unię Europejską dezinformacją. Nie jesteśmy bezbronni
Dezinformacja nie jest nielegalna. Musimy więc zrobić wszystko, co w naszej mocy, aby uczynić ją bardziej kosztowną i trudniejszą, ponieważ wiemy, że Rosja będzie ją szerzyć tak długo, jak to możliwe – Martyna Bildziukiewicz, szefowa East StratCom Task Force, opowiada Maciejowi Makulskiemu.
NATO zmienia się w cieniu wojny w Ukrainie. Nie jesteśmy bezbronni wobec Rosji
Napaść Rosji na Ukrainę nie tylko zmieniła architekturę bezpieczeństwa w Europie, ale też zweryfikowała wiele poglądów na temat prowadzenia nowoczesnej wojny. Sojusz Północnoatlantycki rozszerzył się, a państwa członkowskie zwiększyły wydatki na bezpieczeństwo. Generał Mirosław Różański - prezes fundacji Stratpoints - w rozmowie z Jarosławem Kociszewskim, zwraca uwagę na potrzebę weryfikacji naszego spojrzenia na bezpieczeństwo.
Wojna obnażyła błędy "realistów". Rosja i Ukraina nadal wymykają się ich ocenom
Trwa intensywna debata publiczna, kiedy i jak zakończyć rosyjską agresję na Ukrainę. Wiele propozycji szybkiego zakończenia walk poprzez zawieszenie broni lub zawarcie porozumienia pokojowego milcząco zakłada albo wprost sugeruje ustępstwa terytorialne ze strony Ukrainy. Ich pomysłodawcy albo nie doceniają wzajemnych powiązań rosyjskich aneksji z 2014 i 2022 roku, albo celowo je przemilczają.
Spojrzenie Rosjan na NATO i Zachód jest absurdalne. Propaganda ich zombifikuje
Rosjanie są karmieni propagandą, w której NATO i Zachód przedstawia się jako śmiertelnych wrogów. Wielu wierzy w przekaz, który z naszej perspektywy brzmi absurdalnie. To jeden z elementów budowania reżimu i poparcia agresji wymierzonej w Ukrainę. Maria Domańska z Ośrodka Studiów Wschodnich w rozmowie z Jarosławem Kociszewskim przekonuje, że jedyną metodą przeciwdziałania brutalnej propagandzie kształtującej postawy Rosjan jest wspieranie niezależnych mediów rosyjskich i wątłego społeczeństwa obywatelskiego wszędzie tam, gdzie można.
Większość Rosjan popiera wojnę w Ukrainie. To jest społeczeństwo amoralne
Byłem zszokowany stopniem aprobaty dla wojny. Spodziewałem się znacznie ostrzejszej, negatywnej reakcji publicznej na pełnoskalową inwazję na Ukrainę. Społeczeństwo okazało się bardziej zgniłe, bardziej uległe i bierne – Zorianie Vareni mówi Lew Gudkow, socjolog, doktor filozofii i dyrektor naukowy Centrum Lewady.
Młot Wagnera. Kult przemocy w Rosji
Rosyjskie zbrodnie wojenne w Ukrainie i terror wobec ludności terenów okupowanych przejdą zapewne do podręczników historii, ale podejście Kremla do własnych żołnierzy również napawa zgrozą. Są elementem większej układanki i najbardziej brutalnym przejawem patriarchalnej kultury przemocy, głęboko zakorzenionej w rosyjskim systemie politycznym i relacjach społecznych.
Rosja musi przestać być imperium kolonialnym. Nie chodzi tu tylko o terytoria
Zanim zaczniemy mówić o możliwości demokratycznych przemian w Federacji Rosyjskiej, konieczna jest dekolonizacja. Mieszkańcy tego ogromnego terytorium muszą się pozbyć imperialnego spadku, który ciąży na ich politycznej kulturze, narracjach historycznych i wizji przyszłości.
Konstytucja Rosji uniemożliwia przerwanie agresji na Ukrainę
Istnieje wiele powodów, dla których negocjacje między Kijowem a Moskwą w sprawie zakończenia wojny nie przyniosą rezultatów albo nie odbędą się w ogóle – nie mówiąc już o zapewnieniu trwałego pokoju. Głównym jest zasadnicza konfrontacja między konstytucjami Ukrainy i Rosji.
Kaliningrad za murem? Czy to gwarancja dobrego sąsiedztwa?
Działania Rosjan mieszkających w obwodzie kaliningradzkim są trudne do zrozumienia i przewidzenia. To niewygodne sąsiedztwo rodzi pytanie dla całej Europy: czym jest Rosja? I jak bardzo może być niebezpieczna? Taki sąsiad jednego dnia proponuje wspólnie się napić, a następnego dnia chwyta za topór. Ale może kiedyś wszystko się zmieni?
Nekropolityka Kremla. Rosjanom opłaca się wysłać najbliższych na śmierć w Ukrainie
Putinowska nekropolityka jest kolejnym w historii Rosji, masowym i nieludzkim eksperymentem, jakiemu władza poddaje swoich nie obywateli. Wystawia na próbę ich człowieczeństwo, pytając, czy za dobrą pensję i kupon totolotka przekażą życie bliskich w jej szpony. Wielu skusi.
"Opozycyjni Rosjanie" tęsknią za wielkością. Przeszkadza im tylko Putin
W kontekście dyskusji o sytuacji rosyjskiej „opozycyjnej” telewizji Dożd’ na Łotwie i pozbawienia jej licencji warto zastanowić się nad zasadniczym problemem tej stacji i jej działalności w Rydze. Podobnie jak nad problemem z dowolnym innym „opozycyjnym” projektem medialnym, tworzonym za granicą Federacji Rosyjskiej przez jej obywateli. One od samego początku są skazane na porażkę.
Pokojowe Nagrody Nobla przeciwko reżimowi Putina
W sobotę, 10 grudnia w Oslo uroczyście wręczono Pokojowe Nagrody Nobla. Choć oznaczają one najwyższe możliwe uhonorowanie obrońców praw człowieka sprzeciwiających się reżimom Władimira Putina i Alaksandra Łukaszenki, zostały przyjęte ze smutkiem, pomimo wspaniałej oprawy ceremonii rozdania. Życie i pracę laureatów co najwyżej utrudnią.
Homo russicus. Teraz też wszystkim dokopiemy bo jesteśmy Rosjanami… Imperium jako zemsta, kultura jako ludobójstwo
Nie ma czegoś takiego jak rusofobia. To wymyślony przez rosyjską propagandę jeden ze sposobów manipulacji, przeznaczony dla europejskich i amerykańskich konsumentów z ich ideami tolerancji i niedopuszczalności jakiejkolwiek dyskryminacji. Nie ma rusofobii, jest tylko reakcja zdrowego organizmu na zbrodnie i podłość emanującą z Rosji. To przejaw kulturowej higieny i dystansu społecznego. Jak podczas epidemii.
Biedamobilizacja w Rosji. Moskwa sięga po rezerwy muzealne
Od końca września w Rosji trwa „częściowa mobilizacja”. Ta data odmierza nowy etap w „specjalnej operacji wojskowej”, jak rosyjski reżim określa agresję przeciwko Ukrainie. Podobnie jak ten termin, ukuty naprędce w celu nienazywania wojny wojną, również ta „częściowość” mobilizacji jest świadectwem typowych dla rosyjskiego reżimu kłamstw i arogancji.
Putin postawił wszystko na jedną kartę. Rosja wojnę albo wygra, albo nie przetrwa
Podczas pompatycznej uroczystości na Kremlu udającej postępowanie zgodne z prawem prezydent Rosji Władimir Putin podpisał akty aneksji czterech obwodów Ukrainy: Ługańskiego, Donieckiego, Zaporoskiego i Chersońskiego. Na szalę rzucił los swojego kraju, podobnie jak kilka lat temu premier David Cameron zaryzykował przyszłością Wielkiej Brytanii w Unii Europejskiej – i przegrał.
„Wojenne porno” rosyjskiej propagandy. Kreml sięga do mitów, lęków i stereotypów Rosjan
Wysokie deklarowane poparcie Rosjan dla wojny może szokować, tym bardziej że kremlowska propaganda steruje nastrojami społecznymi przy pomocy łatwych do obnażenia kłamstw i manipulacji. Istotną rolę w tych manipulacjach wyobraźnią zbiorową odgrywa motyw wroga, egzystencjalnego zagrożenia oraz podsycanie poczucia przynależności do „dobrego”, „sprawiedliwego” narodu. Otrzeźwienie, jeśli w ogóle jest możliwe, nie nastąpi bez jednoznacznej klęski militarnej.
Klęska w Ukrainie to nie koniec problemów Putina. Zagrożenia czyhają na zewnątrz i wewnątrz Rosji
Militarna porażka Rosji w Ukrainie może pociągnąć za sobą lawinę złych wieści dla Kremla. Sojusznicy i klienci zaczną go opuszczać, a przeciwnicy poczują się ośmieleni do podejmowania radykalnych działań. Atak Azerbejdżanu na Armenię sprawia wrażenie pierwszej oznaki takiego rozwoju wypadków. Jeśli za nim nastąpią inne niekorzystne dla Moskwy wydarzenia, to pod znakiem zapytania stanie także przyszłość Rosji, jaką obecnie znamy.
Ludzie milczącej rozpaczy. Rosjanie, media i wojna
Decyzja Putina o wojnie była równie nieunikniona, jak nieunikniony jest rozlew krwi w tragikomediach braci Cohen, gdzie głupota i przypadkowość wytwarzają absurdalne decyzje, a te powodują nagromadzenie tragicznych zdarzeń. Następuje Armagedon, rozumiany jak najbardziej dosłownie – Kubie Benedyczakowi opowiada Iwan Kołpakow, redaktor naczelny portalu Meduza.
Na Zachodzie Gorbaczow był człowiekiem, z którym można rozmawiać. Rosjanie pamiętają mu zniszczenie ZSRR
Michaił Gorbaczow, pierwszy i zarazem ostatni prezydent ZSRR, twórca pieriestrojki oraz człowiek, dzięki któremu świat przestał być podzielony na dwa zwalczające się bloki, zmarł 30 sierpnia 2022 r. w Moskwie w wieku 91 lat. Od dłuższego czasu cierpiał na chorobę nerek, a od kilku lat poddawany był hemodializom. Zostanie pochowany na moskiewskim Cmentarzu Nowodziewiczym obok żony i swojej wielkiej miłości Raisy, która zmarła w 1999 r.
Ławrow i Zacharowa: rosyjski balet niedyplomatyczny
Rosyjska dyplomacja zawsze była uznawana za cyniczną, a nawet brutalną. Wojna na Ukrainie sprawiła, że Siergiej Ławrow jest w świecie dyplomacji postacią toksyczną i stoi na czele ministerstwa gróźb i frustracji, a nie resortu spraw zagranicznych. Maria Zacharowa, rzeczniczka tego resortu bez wahania mówi to, co myśli czym wzbudza coraz więcej pytań o swoje zdrowie.
Nagroda Jana Nowaka-Jeziorańskiego dla Stowarzyszenia Memoriał. Kreml na wojnie z przeszłością Rosji
Stowarzyszenie Memoriał otrzymało nagrodę Jana Nowaka-Jeziorańskiego za walkę o pamięć i godność ofiar sowieckiego reżimu, za obronę praw człowieka. Z tej okazji przypominamy artykuł o walce Rosji ze Stowarzyszeniem Memoriał. Sąd Najwyższy w Moskwie nakazał likwidację Stowarzyszenia Memoriał. Władze Rosji dążą do wymazania z narracji historycznej wszystkiego, co podważa mit o pożytkach płynących z władzy dyktatorskiej. Przepisywanie historii, przemilczanie jej ciemnych kart i represje wobec niepokornych historyków to nie tylko kaprys rządzących krajem byłych kagebistów. Celem tych działań jest utrwalanie praktyk umacniających autorytarny model rządów oparty na systemowej przemocy wobec obywateli.
Kara za nieprawomyślność. Rosjanie w obliczu wojny ukrywają prawdziwe uczucia
Rosjanie mocno wspierają „opercję specjalną” czyli wojnę Kremla z Ukrainą. Te deklaracje ukrywają jednak wiele postaw i motywacji, które stoją za brakiem oporu wobec agresywnego państwa jakim jest Rosja. Nie ma już tego entuzjazmu z 2014 i zajęcia Krymu oraz części Donbasu. Dominują konsumpcja propagandy, fatalizm, frustracja i obawa przed represjami
Podcast: Wojna niweczy wakacyjne plany Rosjan
Gdy kończyła się pandemia Covid-19, Rosjanie snuli już plany wakacyjnych wyjazdów. Francja, Grecja, a może Hiszpania? Napaść na Ukrainę szybko rozwiała te marzenia i ograniczyła wybór. Problemów jest coraz więcej. Większości połączeń lotniczych już nie ma. Karty nie działają. Nawet hotel jest trudno zarezerwować, a na Krym strach jechać.
Kompleks Big Maca. McDonald’s opuszcza Rosję
W poniedziałek 16 marca McDonald’s wydał oświadczenie, że po ponad 30 latach obecności na rynku rosyjskim na stałe go opuszcza – sieć rozpoczęła już sprzedaż swoich restauracji. Decyzja ta nie stanowiła zaskoczenia, gdyż nastąpiła po tymczasowym zamknięciu 850 placówek w całej Rosji, które miało miejsce już w marcu. Gigant fast foodu ogłosił, że podjął decyzję ze względu na „kryzys humanitarny” i „nieprzewidywalne środowisko operacyjne” spowodowane wojną w Ukrainie.
Kaliningrad uwidacznia kłopoty Rosji. Sankcje są bolesne
W obwodzie kaliningradzkim, rosyjskiej eksklawie graniczącej z Polską i Litwą, jak w soczewce widać problemy Rosji związane z napaścią na Ukrainę i wynikłymi z niej sankcjami. Wyjątkowe położenie tego regionu jedynie pogarsza sytuację. Sytuacja jest przy tym trudniejsza ze względu na wyjątkowe położenie tego regionu. Szczególnie ważny jest brak połączenia z tzw. "Rosją właściwą".
„To nie była okrągła rocznica…”. Nieudana parada zwycięstwa w Moskwie
To dzień wręcz święty. Zwycięstwo nad faszyzmem stało się politycznym sacrum, najpierw radzieckiego imperium, a później, jeszcze silniej – putinowskiej Rosji. Przypomina borykającym się z trudami życia w państwie przeżartym korupcją, że stanowią część wielkiego, zwycięskiego narodu. W 1812 roku Rosja nie uległa wojskom Napoleona, w 1945 roku Armia Czerwona skończyła swój pochód w Berlinie. 77 lat później Władimir Putin miał okazję stać się kolejnym wielkim zwycięskim przywódcą.
Rosyjska korupcja jest niespodziewanym sojusznikiem Ukrainy. Pokrzyżowała plany Putina
Prócz bezpośrednich działań militarnych, niesionej Ukraińcom pomocy humanitarnej oraz sankcji wymierzonych w Rosję wojna z nią toczy się na jeszcze jednym froncie. To wszechobecna rosyjska korupcja, która szczególnie dotyka armię.
Sankcje bolą z opóźnieniem. Rosja już je odczuwa, a będzie znacznie gorzej
Skutki sankcji nałożonych na Rosję będą narastać i kumulować się. Pewnego dnia pieniądze drukowane przez Bank Centralny na opłacenie wojska zamienią się w drogi papier toaletowy, dokładnie tak jak działo się to na początku niesławnych lat 90. ubiegłego wieku.
Rosjanie kłamią i dezinformują. Ta część wojny wykracza daleko poza granice Ukrainy
Wojna w Ukrainie to nie tylko militarne all out, konflikt z użyciem wszystkich dostępnych metod wojskowych. To także informacyjne all out, poczynając od kompletnych absurdów, poprzez systematycznie powtarzane kłamstwa po sprytnie zaszytą prawdę. Celem tych działań są zarówno sami Rosjanie, jak i Ukraińcy, ale także my i inni mieszkańcy Zachodu. Warto przy tym pamiętać, że los wojny informacyjnej jest nadal nierozstrzygnięty, podobnie jak tej toczonej z użyciem czołgów, rakiet i okrętów.
Jak kłamie Rosyjska Cerkiew Prawosławna. Religijna apologia wojny
Patriarcha Cyryl musi popierać inwazję na Ukrainę, a autorytet Cerkwi musi służyć umacnianiu nastrojów prowojennych. Ten przymus wynika ze ścisłego sojuszu ołtarza i tronu
"Mały człowiek" doprowadził do wielkiej tragedii. Nie ma rozgrzeszenia dla kultury i "zwykłych Rosjan"
Kultura rosyjska nie jest "sferą porozumienia i współpracy". Służy reżimowi podobnie jak "zwykli Rosjanie". Być może kultura nie strzela. Ale to ona podaje naboje i ponosi taką samą odpowiedzialność za to, co dzieje się w Ukrainie jak rosyjska broń.
Putin wciąż może wygrać. Rosja gra inaczej niż Zachód
Przedłużająca się wojna, znużenie Zachodu w połączeniu z presją wywieraną przez uchodźców i odczuwanymi także na nim skutkami sankcji gospodarczych, dają Putinowi szansę na tryumf niezależnie od ponoszonego kosztu.
"W najgorszych koszmarach nie przyśniła mi się inwazja na Ukrainę". Spowiedź rusofila
Rosjanie są jak narkomani. Wciągają kreski imperialnej kokainy, ale nie po to, żeby się dobrze bawić, ale żeby nie musieć na trzeźwo rozglądać się wokół i zadawać pytań o samych siebie. Czuję się dziś jak rodzic, który z miłości do dziecka wyrzuca je z domu, posyłając na odwyk.
Wojenna dyktatura w Rosji. Kreml kontra społeczeństwo
W cieniu inwazji na Ukrainę rozgrywa się cichy dramat rosyjskiego społeczeństwa obywatelskiego. Ale są tacy którzy pomimo dramatycznych konsekwencji protestują i na ulicach miast Rosji wykrzykują NIE wojnie
Mizeria agresora. Pierwsze dni rosyjskiej agresji na Ukrainę nie po myśli Kremla
Rosja po zakończeniu wojny nie będzie miała takiej samej pozycji na arenie międzynarodowej jak przed jej rozpoczęciem. Nie jest to wyłącznie efekt zjednoczenia Zachodu, ale przede wszystkim morale i nieugiętej postawy samych Ukraińców.
Działania Putina nie wzięły się znikąd. Czas odrobić lekcje
Trzeba zacząć rozmowę o transformacji Rosji w prawdziwą federację, a nawet o wolności poszczególnych narodów Rosji – twierdzi Oksana Zabużko. Z ukraińską pisarką, poetką i eseistką, którą wojna zastała w Warszawie, gdzie przyleciała na promocję swojej nowej książki Planeta Piołun, rozmawiał Adam Balcer.
Putina trzeba zatrzymać. Inaczej pójdzie dalej
Zachód przegapił moment, w którym mógł powstrzymać Władimira Putina. Linas Linkevičius, były minister spraw zagranicznych Litwy w wywiadzie dla New Eastern Europe przekonuje, że trzeba to zrobić teraz. W przeciwnym wypadku, zachowujący się jak gangster, przywódca rosyjski nie poprzestanie na Ukrainie.
Rosyjscy żołnierze weszli do Donbasu. Teraz czas na odpowiedź Zachodu
Wkrótce po decyzji prezydenta Putina o uznaniu niepodległości Doniecka i Ługańska wojska rosyjskie wkroczyły na ich terytorium. Ukraina i Zachód jednoznacznie mówią o naruszeniu integralności terytorialnej. Waszyngton i Bruksela – o poważnych sankcjach. Mają w ręku „opcje atomowe”, ale nie jest pewne, czy zdecydują się ich użyć.
Nowa doktryna Breżniewa. Rosja chce zmiany układu sił w Europie
Rosja bardzo poważnie potraktowała przygotowania do wojny z Ukrainą. Stawka jest jednak znacznie większa niż przejęcie kontroli nad Kijowem. Kreml chce zmienić układ sił w Europie. Paweł Felgenhauer, rosyjski analityk wojskowy i publicysta w rozmowie z czasopismem Nowa Europa Wschodnia uważa, że Zachód robi co może, żeby konfliktowi zapobiec, choć wynik tych starań nie jest przesądzony.
Zachód kocha Dostojewskiego i myśli, że rozumie Rosję. Nic z tych rzeczy
Zachód ubzdurał sobie, że Dostojewski ucieleśnia rosyjską duszę, a następnie wyciągnął z tego wniosek, że można nim tłumaczyć Rosję i Rosjan uniwersalnie i ahistorycznie. Ci kupili tę wersję z dobrodziejstwem inwentarza jako doskonały soft power.
Rosja jest stabilną dyktaturą. Jednak niezadowolonych nie brakuje
Konsolidacji putinowskiej dyktatury towarzyszą: pogłębiające się, choć wciąż bierne, niezadowolenie społeczeństwa, zmęczenie starzejącym się przywódcą i pragnienie zmian. Pogarszające się nastroje mogą przyspieszyć erozję pozornie stabilnego systemu.
Czy współczesna Rosja to ZSRR 2.0? Putin chce, byśmy tak myśleli
Wydawałoby się, że Związek Radziecki to pieśń przeszłości. Tymczasem Władimir Putin usilnie stara się go wskrzesić.
Podcasty: 30 lat po... rozpadzie ZSRR
Mija właśnie 30 lat od rozpadu Związku Radzieckiego. Dla prezydenta Putina i wielu Rosjan to była katastrofa. Mieszkańcy upadłego Imperium wzięli sprawy we własne ręce. Z różnym skutkiem. Ta historia jest jednak daleka od zakończenia, o czym opowiadają ekspertki zaproszone do udziału w specjalnej serii podcastów.
Rosja gra ostro i tresuje Zachód. To sprawdzona metoda Putina
Nic bardziej nie skłania Zachodu do rozmowy z Kremlem jak groźba wojny. A sto tysięcy żołnierzy rosyjskich na granicy z Ukrainą – do kalkulacji, ile kosztuje święty spokój. Taka gra w cykora jest niebezpieczna, zwłaszcza żeby wymaga wiarygodnej groźby użycia siły, ale rosyjskie doświadczenia pokazują, że potrafi być bardzo skuteczna.
Japonia i Rosja nie mogą zakończyć wojny. Pieniądze Tokio to za mało
Nierozwiązany od II wojny światowej spór terytorialny między Rosją i Japonią o Wyspy Kurylskie jest jak małżeńska psychoterapia. Wchodzicie do gabinetu z problemem brudnych skarpetek zostawianych na środku pokoju, a wychodzicie z pytaniem, czy w ogóle powinniście być razem.
Co złego, to nie my! Rosjanie są zbyt silni, by nie dążyć do konfrontacji, i zbyt dumni, by uznać swoją winę
Rosja nie umie się komukolwiek podporządkować. To przeczyłoby wszystkiemu, czym jest. Amerykanie przeżyli jedną wojną domową, a my? Napoleon, III Rzesza, potem rozpad Związku Radzieckiego i utrata Ukrainy. My Rosjanie upadamy, po czym podnosimy się – gen. Jewgienij Pietrowicz Burzyński mówi Kubie Benedyczakowi.
Podcast: Kierunek map drogowych podpisanych przez Rosję i Białoruś jest jasny. Bez odwrotu
Po wielu latach negocjacji Rosja i Białoruś podpisały 28 map drogowych i zatwierdziły nową doktrynę wojskową i politykę migracyjną. Dotąd jednak nie wiemy, co dokładnie podpisali Władimir Putin i Alaksandr Łukaszenka. Paweł Usow opisuje kolejne kroki Moskwy na drodze do coraz pełniejszego podporządkowania sobie Mińska.
Podcast: Rosjanie nie wierzą w Covid-19 i szczepionki. Kupują fałszywe świadectwa
Covid-19 w Rosji bije wszelkie rekordy. Pojawiła się krytyka prezydenta Putina pomimo prób zrzucenia odpowiedzialności za pandemię na regiony. Rosjanie bardzo nieufnie traktują działania rządu, czego skutkiem jest niechęć do szczepienia, a nawet kupowanie fałszywych paszportów covidowych. Agnieszka Bryc z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu opisuje teorie spiskowe, w które wierzą Rosjanie i co to oznacza dla prezydenta Putina.
Podcast: Nawet "toksyczny" Łukaszenka ma dla Putina wartość. Cenny jest sam fakt, że trwa
Władimir Putin i Alaksandr Łukaszenka nie lubią się. Mimo to Moskwa wytrwale wspiera reżim w Mińsku. Doktor Siergiej Utkin z Instytutu Gospodarki Światowej i Stosunków Międzynarodowych im. Primakowa Rosyjskiej Akademii Nauk podkreśla, że w stosunkach z Białorusią dla Kremla liczy się przede wszystkim stabilność. To tłumaczy niewzruszone poparcie dla Łukaszenki.
Podcast: Wielu Rosjan tęskni za ZSRR. Kreml cynicznie to wykorzystuje
Rząd rosyjski w cyniczny sposób wykorzystują nostalgię części rosyjskiego społeczeństwa za czasami ZSRR. Igor Grecki, politolog i historyk z Petersburga podkreśla, że Moskwa zmarnowała szansę na uczciwą dyskusję o historii Związku Radzieckiego, która pojawiła się w raz z pieriestrojką w latach 80. i 90. ubiegłego wieku.
Spotkanie, którego nie było
W polityce są rozmowy bez znaczenia. Są też wiele mówiące "niespotkania", czyli takie, o których nikt nie wie, a jeżeli już się domyśli, to uczestnicy potrafią udowodnić i przedstawić świadków potwierdzających, że w tym czasie i miejscu byli zupełnie gdzie indziej. Kuba Benedyczak opisał jedno ze spotkań, którego nie było, choć zdarzyć się mogło. Dlatego jest to polityczna fikcja.
Podcast: Rosyjscy najemnicy pojadą do kolejnego kraju w Afryce. To policzek dla Francji
Władze Mali w Afryce Zachodniej zaprosiły rosyjskich najemników z Grupy Wagnera do ustabilizowania kraju. W kraju panuje chaos po dwóch zamachach stanu, do których doszło w ciągu ostatnich dwóch lat. Rosjanie mają zastąpić żołnierzy francuskich, którzy od lat walczą w Mali z islamistami.
Parlamentarne nie-wybory w Rosji: festiwal brudnych trików
Przebieg tegorocznych wyborów parlamentarnych udowodnił, że Kreml ostatecznie porzucił grę pozorów. W najbliższych latach należy się spodziewać dalszego zaostrzania kursu autorytarnego. Może to jednak doprowadzić do radykalizacji nastrojów w społeczeństwie.
Podcast: Ćwiczenia Zapad-2021 miały zrobić wrażenie. Jednak plany Rosji wyglądają inaczej
Rosja i Białoruś zakończyły ćwiczenia Zapad-2021. Zademonstrowały siłę i sprawność militarną. Ćwiczenia ocenia gen. rez. Mirosław Różański. Uważa, że armia białoruska przestała być niezależna. Podkreśla, że pomimo prężenia muskułów, głównym zagrożeniem zza naszej wschodniej granicy nie są siły konwencjonalne. Polska miała szansę, żeby wiele się dowiedzieć o siłach zbrojnych naszych sąsiadów, ale tej możliwości nie wykorzystała w pełni.
Rosjanie wybierają Dumę. I tak zwycięży drużyna Putina
W wyborach do Dumy rządząca Jedna Rosja jest skazana na zwycięstwo. Nie ma znaczenia, jak bardzo jest niepopularna. Jej zadanie? Zapewnić spokojną reelekcję Władimira Putina w wyborach prezydenckich za trzy lata.
Przypomnienie w telefonie. Rosyjskie ćwiczenia wojskowe „Zapad-21”
Strategiczne ćwiczenia wojskowe w Rosji i na Białorusi zawsze są wielkie, spektakularne i dużo się o nich mówi. Dla Warszawy to sygnał, który warto wykorzystać.
Podcast: Szczerość pomaga radzić sobie z Covid-19. To też sposób na rosyjską walkę z demokracją
Jednym ze sposobów walki z pandemią jest otwarte informowanie. Przyznawanie się do błędów i pokazywanie problemów, które Paweł Reszka widział i opisywał. Nie wszystkie rządy na to stać, choć - zdaniem dziennikarza - to najlepsza metoda walki z teoriami spiskowymi, ale także z propagandą. Nie pierwszy raz Rosja używa wolności słowa w połączeniu z manipulacją, żeby atakować i osłabiać demokrację.
„Jesteśmy gotowi!” Naprawdę?
Im bardziej Polska marginalizuje swoją pozycję w Unii Europejskiej czy popada w konflikt z partnerami na Zachodzie, tym mniejszą wagę ma w relacjach z Rosją. Rząd Zjednoczonej Prawicy bagatelizuje ten fakt. A przecież skuteczna polityka wschodnia nie powinna ograniczać się do formuły bilateralnej.
Marzenie późnego putinizmu: wielki rosyjski firewall
Kreml gorączkowo poszukuje narzędzi totalnej cenzury internetu, postrzeganego jako koń trojański amerykańskich służb specjalnych. Retoryce oblężonej twierdzy towarzyszy zalew represyjnych ustaw, narastająca inwigilacja oraz próby „suwerenizacji” rosyjskiego segmentu sieci.
Podcast: Putin już nie udaje demokraty. Jednak to nie on jest "najciekawszy"
Przywódców wielu krajów byłego ZSRR się nie odwołuje. Odchodzą sami albo umierają. Rządzą długo i autorytarnie. Często ekscentrycznie. Jednym z nich jest Władimir Putin. W niektórych państwach powstałych po rozpadzie Związku Radzieckiego niezwykłe kariery robią też kobiety związane z przywódcami.
Mity, blefy i biznesy. Przepis na relacje Rosji z Zachodem
W relacjach Rosji z Zachodem mało co jest takim, jakim się wydaje. Jeszcze niedawno ponad 100 tys. rosyjskich wojsk na granicy z Ukrainą zapowiadało wojnę, uwięzienie Aleksieja Nawalnego – dotkliwe sankcje, a zmiana w Białym Domu – ostrzejszą politykę wobec Kremla. Głos krytyki z państw demokracji nie zamienił się na konkretne i oczekiwane działania.
Szczyt w Genewie - spór o świat
Wielka dyplomacja w Genewie to był teatr, w którym Putin odegrał rolę przywódcy mocarstwa. Na swoim podwórku znowu powrócił jednak do reżyserowania spektaklu sterowanej demokracji. Nakreślił własne antyzachodnie „czerwone linie”.
Podcast: Amerykanie w pośpiechu "uczą się Rosji". Nie jest to sympatia, tylko konieczność
Amerykanie znowu zainteresowali się Rosjanami. Szybko starają się nadrobić luki w wiedzy, które powstały, gdy upadł Związek radziecki, a cały wschód Europy uznali za świata postkomunistyczny. Historia jednak się nie skończyła. Rosja nie jest już tak groźna jak ZSRR. Jednak Moskwy zmusza na Waszyngtonie, aby podzielił się uwagą, którą najchętniej skupiłby na Pekinie.
Podcast: Rosjanie zawiedli się na Ameryce. Fascynacja przerodziła się w niechęć, ale nie wszystko jest stracone
Rosjanie nadal dość pozytywnie patrzą na Amerykanów, choć krytykują Amerykę. To historia "zawiedzionej miłości", rywalizacji prowadzącej do wrogości, ale także fascynacji i nadziei, którą dają młodzi Rosjanie. Nic jednak nie jest przesądzone i sporo zależy od Zachodu, który także musi wyciągnąć wnioski z przeszłości.
Podcast: Stalin miał pomysł na kraj dla Żydów. Jednak kto mógł, wyjechał do Izraela
Birobidżan stara się zapomnieć o swojej przeszłości i tradycji. Licząca 70 tysięcy mieszkańców stolica Żydowskiego Obwodu Autonomicznego, leży 9 tysięcy kilometrów od Warszawy, tydzień drogi pociągiem i prawie 8 godzin samolotem z Moskwy.
Podcast: Łukaszenka i Putin się nie lubią, ale są na siebie skazani. Jeden próbuje drugiego ograć
Aleksandra Łukaszenkę i Władimira Putina łączy długi i burzliwy związek. To historia miłości i nienawiści, ale bez elementu zdrady. Przynajmniej na razie.
Podcast: Tragedia w Kazaniu wywołała pytania o dostęp do broni i wolność słowa w Rosji
W Kazaniu napastnicy otworzyli ogień w gimnazjum. W strzelaninie zginęło 9 osób. Rosyjskie władze od razu zaczęły mówić o konieczności działań, które mogą ograniczyć wolność słowa. Pretekstem jest wykorzystanie przez sprawcę komunikatorów i mediów społecznościowych. Padają też pytania o dostęp do broni.
Podcast: 30 lat po... Rosja marnuje kolejne szanse na drodze do nowoczesności
Upadek Związku Radzieckiego oznaczał rozpad drugiej gospodarki na świecie. Nie wszyscy źle na tym wyszli, ale Rosja nie wykorzystała kolejnych kryzysów, żeby dokonać transformacji. Polityka jest tu jedną z głównych przeszkód.
Pożegnanie z ZSRR
Białoruskie protesty stanowią natchnienie dla protestów w Rosji, a białoruskie władze zarażają rosyjskie strachem. I Łukaszenka, i Putin przeżywają demontaż stworzonych przez siebie reżimów politycznych, pomagając sobie wzajemnie sięgnąć dna.
Najsłynniejszy więzień Rosji w starciu z systemem. Jak Kreml łamie Nawalnego
Podczas gdy Aleksiej Nawalny walczy w więzieniu o życie i zdrowie, jego struktury organizacyjne w całym kraju stały się celem bezprecedensowych represji. Czy to koniec marzeń o „pięknej Rosji przyszłości”, jak swój projekt polityczny nazwał sam opozycjonista?
Maniża. Rosjanie mają problem ze swą reprezentantką na Eurowizji
W Europie Wschodniej Konkurs Piosenki Eurowizji wzbudza znacznie większe zainteresowanie niż w Polsce. Imprezie rokrocznie towarzyszą tam kontrowersje polityczne. Nie inaczej jest tym razem.
Podcast: 30 lat po... prywatnie religia jest ważna, politycznie bywa użyteczna
Wraz z rozpadem Związku Radzieckiego wzrosła wolność religijna. Wyznanie jest ważnym elementem tożsamości narodowej. W Rosji utrwaliły się wzajemne, niekiedy korupcyjne, relacje między państwem a cerkwią. Kreml na potrzeby polityczne wykorzystuje przy tym zarówno historię prawosławia jak i postawy zaczerpnięte z przeszłości.
Podcast: 30 lat po... Rosja nie stroni od konfliktów
Działania militarne mają przywrócić Rosji pozycję utraconą po rozpadzie Związku Radzieckiego. Moskwa chce grać w koncercie mocarstw, choć jest zbyt słaba. Dlatego kreuje niestabilność zmuszając Zachód do podejmowania rozmów. Temu służy szeroki wachlarz konfliktów, w których Kreml jest zaangażowany na różne sposoby.
Chabarowsk, czyli wszystkie troski Władimira Putina
Chabarowsk to rosyjski dalekowschodni koniec świata, a dla prezydenta Putina – ryzyko końca spokojnych rządów. Od lipca ubiegłego roku trwają tam protesty w obronie gubernatora Siergieja Furgała i przeciwko dyktatowi Moskwy. Od wyniku ich starcia zależy znacznie więcej niż wolność popularnego lokalnego polityka.
Stary świat już nie wróci. Nie zdał egzaminu XXI w.
USA stanowią dla Rosji ważny punkt odniesienia, a autorytarne, mocarstwowe ambicje Rosji stanowią koło napędowe dążeń politycznych Zachodu, uważa Lilia Szewcowa. W wywiadzie dla czasopisma "Nowa Europa Wschodnia" politolożka rosyjska mówi o stosunkach amerykańsko - rosyjskich na początku prezydentury Joe Bidena i o świecie zmieniającym się w obliczu kolejnych kryzysów.
"Polska jest dla Rosji dziś nieważna. Należy to otwarcie przyznać"
Polska pojawia się w orbicie myślenia politycznego Rosji tylko w kontekście NATO i Unii Europejskiej. Co więcej, występuje w roli słabego ogniwa, które można wykorzystać - mówi Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, była ambasadorka Rzeczpospolitej Polskiej w Moskwie.
Gołomianka
Opowieść o nim można rozpocząć od powstania styczniowego, w którym był jednym z dowódców, a zakończyć kupletem rozbrzmiewającym na jego cześć w Zielonym Baloniku. Trudno jednak oprzeć się wrażeniu, że największym, wręcz monumentalnym, widzimy go nad Bajkałem, gdy jako zesłaniec pochyla się nad nieznanymi jeszcze małżem i kiełżem czy rozwikłuje tajemnicę małej gołomianki.
"Sojusz niedźwiedzia ze smokiem jest mitem". Rosję i Chiny łączy pragmatyzm z hierarchią w tle
- Całkowicie wykluczam powstanie sojuszu między Rosją i Chinami - mówi profesor Michaił Karpow w wywiadzie dla czasopisma "Nowa Europa Wschodnia". Sinolog rosyjski opisuje "patologiczne" relacje między Moskwą a Pekinem. Podkreśla, że Rosjanie są Europejczykami, tak jak Polacy, i wskazuje na podobieństwo obecnego postrzegania Zachodu przez władze w Moskwie i Warszawie.
Czy Rosyjska Cerkiew Prawosławna skazana jest na fanatyzm?
- Generalnie każdy kraj ma swój symboliczny „pierdolnik”, ale współczesnej Rosji dostał się taki, który w każdej chwili może ją rozsadzić od środka - mówi Albert Jawłowski, autor Miasta biesów. Czekając na powrót cara w rozmowie z czasopismem "Nowa Europa Wschodnia".
Rosja i Polska są na kolizyjnym torze. Nikt jednak nie dąży do wojny
- Poważniejszych powodów do obaw nie mamy, ale też należy wystrzegać się dawania Rosji pretekstów, by czynić siebie tarczą do propagandowej antypolskiej ofensywy - powiedział prof. Adam D. Rotfeld w wiadzie dla czasopisma "Nowa Europa Wschodnia". Były szef polskiej dyplomacji przekonuje, że Rosja nigdy nie miała tak bezpiecznych granic zachodnich jak obecnie. Mimo to Moskwa widzi w NATO i w Zachodzie przeciwnika.
Co z tą Rosją, czyli dlaczego nie trzeba się bać Aleksieja Nawalnego
Głównego wroga Putina warto postrzegać nie tylko jako konkretnego człowieka z ambicjami politycznymi, ale też jako nowy element w autorytarnej układance. Ma szanse przyczynić się do zmian politycznych w Rosji, choć sam niekoniecznie okaże się ich beneficjentem.
Nawalny FAQ. Wszystko, co chcielibyście wiedzieć o wrogu numer 1 Putina, ale baliście się zapytać
Nawalny przestał być wielkorusem i nacjonalistą, stał się bohaterem i demokratą. Za chwilę zostanie też męczennikiem. Wszystko to dzięki głupocie Kremla. Głupota Zachodu polega zaś na stworzeniu iluzji, że to wszystko prawda, a Nawalny przyniesie Rosji rewolucję.
Zrozumieć Irinę
Kobieta prosi, aby ktoś przetłumaczył na angielski nazwę jej portalu – Koza Press. Postanowiła niczym koza uderzać rogami w reżim putinowski i nie wycofa się z tej walki, dlatego szuka wsparcia.
Podcast: 30 lat po upadku Związku Radzieckiego rozpad trwa
W 2021 r. mija 30 lat od rozpadu Związku Radzieckiego. Dla prezydenta Putina i wielu Rosjan to była katastrofa. Mieszkańcy upadłego Imperium wzięli sprawy we własne ręce. Z różnym skutkiem. Ta historia jest jednak daleka od zakończenia.
Atak na SolarWinds. Prawdopodobnie największy hack w historii
Atak na amerykańską firmę SolarWinds może być największym hackiem w historii. Zostało nim dotkniętych co najmniej 18 tys. Firm – w tym Microsoft – i administracja USA. Rzeczywista skala ataku, który jest przypisywany Rosji, pozostaje tajemnicą.
Podcast: Celem ataku Rosji są myśli i poglądy. Polacy nie są odporni
Rosja używa nowych technologii do osłabienia Zachodu od środka. Celem manipulacji są poglądy Europejczyków, w tym Polaków. Walka z informacyjnymi atakami wymaga edukacji i krytycznego myślenia
Rosjanie nadal śnią o imperium. Pokazały to skutki propagandowego ataku na Polskę
Rosjanie nie porzucają wielkomocarstwowych mrzonek. "Zwykli obywatele" śnią o dawnej potędze. Marzą o odbudowaniu wyidealizowanego imperium. Światło na te zjawiska rzuca eksperyment wykorzystujący historyczno-histeryczną ofensywę Kremla przeciwko Polsce.
Rosja uzależnia Białoruś od swojego gazu. To niebezpieczne dla Polski i Zachodu
Polska nie tyle musi się obawiać agresji rosyjskiej z terytorium Białorusi, ile powinna bardziej się martwić o dezintegrację Zachodu i uzależnienia Mińska od Moskwy. To z tych powodów Warszawa będzie znów musiała się bać ataku Rosji, która stara się zneutralizować siłę NATO i UE.
Polskie kłopoty z geopolityką, z Rosją w tle
Od dwóch dekad obserwujemy renesans myślenia geopolitycznego w Europie Wschodniej. Język metafor geopolitycznych niepostrzeżenie przeniknął do świata polityki, mediów i ekspertów. Wyraźny wzrost napięcia w regionie po 2014 roku tylko sprzyja temu procesowi.