Nasza strona używa ciasteczek do zapamiętania Twoich preferencji oraz do celów statystycznych. Korzystanie z naszego serwisu oznacza zgodę na ciasteczka i regulamin.
Pokaż więcej informacji »
Drogi czytelniku!
Zanim klikniesz „przejdź do serwisu” prosimy, żebyś zapoznał się z niniejszą informacją dotyczącą Twoich danych osobowych.
Klikając „przejdź do serwisu” lub zamykając okno przez kliknięcie w znaczek X, udzielasz zgody na przetwarzanie danych osobowych dotyczących Twojej aktywności w Internecie (np. identyfikatory urządzenia, adres IP) przez Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka Jeziorańskiego i Zaufanych Partnerów w celu dostosowania dostarczanych treści.
Portal Nowa Europa Wschodnia nie gromadzi danych osobowych innych za wyjątkiem adresu e-mail koniecznego do ewentualnego zalogowania się przy zakupie treści płatnych. Równocześnie dane dotyczące Twojej aktywności w Internecie wykorzystywane są do pomiaru wydajności Portalu z myślą o jego rozwoju.
Zgoda jest dobrowolna i możesz jej odmówić. Udzieloną zgodę możesz wycofać. Możesz żądać dostępu do Twoich danych osobowych, ich sprostowania, usunięcia, ograniczenia przetwarzania, przeniesienia danych, wyrazić sprzeciw wobec ich przetwarzania i wnieść skargę do Prezesa U.O.D.O.
Korzystanie z Portalu bez zmiany ustawień przeglądarki oznacza też zgodę na umieszczanie znaczników internetowych (cookies, itp.) na Twoich urządzeniach i odczytywanie ich (przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich) przez Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka Jeziorańskiego i Zaufanych Partnerów. Zgody tej możesz odmówić lub ją ograniczyć poprzez zmianę ustawień przeglądarki.
Protest w kulturze Białorusi opierał się na tlących się pod powłoką społeczeństwa siłach napędowych, korespondował też z duchem demonstracji w Europie i państwach postsowieckich. Globalny ruch protestacyjny i jego reminiscencje docierały do obywateli republik ZSRR od lat 60. XX w. Demonstracje na placu Czerwonym w 1965 r. i procesy Siniawskiego oraz Daniela, praska wiosna 1968 r., ruch „Solidarności” w Polsce, karnawał rewolucji przełomu lat 80./90. w Europie Środkowo-Wschodniej, wydarzenia w krajach bałtyckich (m.in. łańcuch rąk), w końcu rewolucja na granicie, kolorowe rewolucje postsowieckie, w tym na Kaukazie i w Azji Środkowej, a także ruchy globalne, takie jak arabska wiosna, ruch Occupy czy protesty feministyczne – wszystkie te wydarzenia stanowiły inspirującą tradycję i motywowały do działania w wymiarze indywidualnym.
Choć dziś niewielu Polaków pamięta, że II Rzeczpospolita graniczyła z Łotwą, wspólna historia obu państw to fascynujący i często zapomniany rozdział dziejów Europy Środkowo-Wschodniej. Od współpracy wojskowej w walce z bolszewikami po spory graniczne i zmagania mniejszości narodowych – relacje polsko-łotewskie w dwudziestoleciu międzywojennym były pełne napięć, ale i solidarności. W stulecie stosunków polsko-łotewskich o zapomnianym sporze granicznym, losach dawnych Inflant Polskich oraz o Polakach w łotewskiej dywizji SS opowiada profesor Ēriks Jēkabsons z Uniwersytetu Łotwy w Rydze.
Przedstawiciele rdzennych narodów zamieszkujących terytorium Federacji Rosyjskiej decydują się na udział w imperialnej wojnie Putina z banalnych powodów: biedy i nędzy. – Rosja doprowadziła rdzenne narody do stanu, w którym dosłownie balansują na granicy przeżycia. Dlatego dla wielu pokusa jest zbyt silna: za udział w wojnie dostają obietnicę zarobienia ogromnych pieniędzy, a alternatywy w postaci godnej pracy na miejscu po prostu nie ma. Oczywiście to nie znaczy, że należy udział w wojnie tych grup społecznych usprawiedliwiać. Niezależnie od motywacji uczestnicy wojny stają się zbrodniarzami wojennymi – wyjaśnia w tekście Igora Krawetza Paweł Sulandziga, założyciel Międzynarodowej Fundacji na rzecz Rozwoju i Solidarności Ludów Rdzennych oraz badacz w Dartmouth College i Uniwersytecie Maine.
Sztuka negocjacji
Andrzej Zaręba
Parada
Andrzej Zaręba
Wśród bliskich
Andrzej Zaręba
W imię pokoju
Andrzej Zaręba
Wódz
Andrzej Zaręba
Idy marcowe
Andrzej Zaręba
MAGA
Andrzej Zaręba
Za zasługi
Andrzej Zaręba
Perspektywa
Andrzej Zaręba
Sociale
Andrzej Zaręba
Konferencja pokojowa
Andrzej Zaręba
Dzień po
Andrzej Zaręba
Wszystkiego najlepszego, nawet w czasach zdarzeń niewiarygodnych!
Nie ma Ukrainy bez Kozaków, a Kozaków bez Zaporoża. Widać to na wyspie Chortycy na Dnieprze. Tutejszy skansen nie tylko przypomina o historii niezwykłej republiki wojskowej sprzed wieków. To także miejsce, gdzie nadal żegna się żołnierzy poległych w obronie wolnej Ukrainy. Mieszkańcy Zaporoża nie mają cienia wątpliwości, że Rosja ich miasta i ziemi nie dostanie.
Na początku marca 2022 roku, niecały tydzień po tym, jak rosyjskie bomby zaczęły spadać na ukraińskie miasta, pisarz i wykładowca Paolo Nori ogłosił, że Uniwersytet w Mediolanie-Bicocca odwołał jego wykłady o Dostojewskim. Zastępca rektora uczelni Maurizio Casiraghi w mailu wysłanym do profesora na kilka dni przed rozpoczęciem zajęć tłumaczył, że zwiesił kurs, „by uniknąć wszelkich polemik, szczególnie wewnętrznych, w tym pełnym napięcia okresie”.
Po zagadkowym zniknięciu popiersia Tadeusza Kościuszki sprzed muzeum w Siechnowiczach Małych w obwodzie brzeskim, Biełsatowi udało się skontaktować z przedstawicielami miejscowych władz oraz z historykiem i byłym pracownikiem muzeum i poprosić ich o wyjaśnienie kulis sprawy.
Gdy 8 grudnia 2024 r. po prawie 14 latach syryjskiej wojny domowej upadał reżim Baszara al-Asada, Turcja – zaangażowana w konflikt na wszystkich jego etapach – mogła uznać siebie za zwycięzcę, który odbierze zasłużoną nagrodę za cierpliwość, konsekwencję i wierność idei budowy nowego Bliskiego Wschodu. Jednak – jak chyba wszystko w bliskowschodniej polityce od czasów upadku Imperium Osmańskiego – również i to nie jest proste.
W 2025 r. prezydent USA Donald Trump ogłosił plany zorganizowania wielkiej parady wojskowej i przemianowania Dnia Zwycięstwa w Europie – 8 maja – na Dzień Zwycięstwa w II Wojnie Światowej, co stanowi bezpośrednie wyzwanie dla monopolu Rosji na kult zmilitaryzowanego triumfu. Zastanawiające jest, dlaczego zarówno demokracje, jak i autokracje inwestują w ekstrawaganckie pokazy władzy symbolicznej. Czy taki teatr może zastąpić prawdziwe zwycięstwo nad nowoczesnym faszyzmem?
17 grudnia 2020 r. zmarł Tassybaj Abdikarimow, pierwszy obywatel Kazachstanu, który otrzymał z rąk Prezydenta RP medal Virtus et Fraternitas za pomoc Polakom w czasach wojny i panowania systemów totalitarnych.
Niedawne wspólne śledztwo platformy dziennikarstwa śledczego Investico, programu BOOS, Nederlands Dagblad i De Groene Amsterdammer ujawniło, że holenderskie fundacje chrześcijańskie są zamieszane w finansowanie osadników izraelskich w nielegalnych osiedlach na okupowanym Zachodnim Brzegu. Seria anonimowych wskazówek naprowadziła dziennikarzy na tropy, które przerodziły się w szeroko zakrojone śledztwo, oparte o tajne wywiady, dogłębną analizę danych i rozmowy z ekspertami w dziedzinie prawa sankcyjnego, stosunków międzynarodowych i praw człowieka. Śledztwo potwierdziło istnienie tego procederu i jednocześnie obnażyło podwójne standardy holenderskiej polityki.
Trwałe powstrzymanie ekspansjonistycznych i hegemonistycznych ambicji Moskwy jest możliwe tylko poprzez mniej lub bardziej sprawiedliwy pokój rosyjsko-ukraiński. Wiele pojawiających się planów zawieszenia broni i bardziej dalekosiężnych pomysłów na ugodę nie uwzględnia jednak podstawowych preferencji zaangażowanych stron. Są one sprzeczne zarówno z ambitnymi, hegemonicznymi aspiracjami Rosji, jak i podstawowymi interesami bezpieczeństwa Ukrainy. Dlatego większość dobrych intencji i propozycji w tym kierunku prowadzi niestety do impasu.
