Nasza strona używa ciasteczek do zapamiętania Twoich preferencji oraz do celów statystycznych. Korzystanie z naszego serwisu oznacza zgodę na ciasteczka i regulamin.
Pokaż więcej informacji »
Drogi czytelniku!
Zanim klikniesz „przejdź do serwisu” prosimy, żebyś zapoznał się z niniejszą informacją dotyczącą Twoich danych osobowych.
Klikając „przejdź do serwisu” lub zamykając okno przez kliknięcie w znaczek X, udzielasz zgody na przetwarzanie danych osobowych dotyczących Twojej aktywności w Internecie (np. identyfikatory urządzenia, adres IP) przez Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka Jeziorańskiego i Zaufanych Partnerów w celu dostosowania dostarczanych treści.
Portal Nowa Europa Wschodnia nie gromadzi danych osobowych innych za wyjątkiem adresu e-mail koniecznego do ewentualnego zalogowania się przy zakupie treści płatnych. Równocześnie dane dotyczące Twojej aktywności w Internecie wykorzystywane są do pomiaru wydajności Portalu z myślą o jego rozwoju.
Zgoda jest dobrowolna i możesz jej odmówić. Udzieloną zgodę możesz wycofać. Możesz żądać dostępu do Twoich danych osobowych, ich sprostowania, usunięcia, ograniczenia przetwarzania, przeniesienia danych, wyrazić sprzeciw wobec ich przetwarzania i wnieść skargę do Prezesa U.O.D.O.
Korzystanie z Portalu bez zmiany ustawień przeglądarki oznacza też zgodę na umieszczanie znaczników internetowych (cookies, itp.) na Twoich urządzeniach i odczytywanie ich (przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich) przez Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka Jeziorańskiego i Zaufanych Partnerów. Zgody tej możesz odmówić lub ją ograniczyć poprzez zmianę ustawień przeglądarki.
Rosyjska agresja wywołała konieczność dyskusji o sposobach upamiętniania żołnierzy i żołnierek, którzy polegli, broniąc kraju, oraz niewinnych cywilnych ofiar wojny. Przedstawiciele organizacji zajmujących się projektami związanymi z upamiętnieniem Ukraińców i Ukrainek zabitych przez rosyjską wojnę wyjaśniają, że ich celem nie jest dokumentowanie strat, ale spersonalizowanie pamięci. Chodzi o przekształcenie statystyk w konkretne nazwiska i historie, by poszczególne ofiary takich zbrodni, jak w Buczy i Mariupolu, miały swoje twarze i historie.
W ostatnich dniach litewskie media coraz częściej informują o nowym podejściu do lekcji obronności i bezpieczeństwa w polskich szkołach, co wzbudziło duże zainteresowanie również na Litwie. Równocześnie, w obu krajach pojawiają się podzielone opinie na temat wprowadzenia obowiązkowych lekcji strzelania w szkołach. W odpowiedzi na te informacje, LRT.lt postanowiło przyjrzeć się, jak wygląda edukacja obronno-obywatelska w szkołach obu krajów, analizując, który z nich może stanowić wzór w kształtowaniu postaw obywatelskich wśród młodych ludzi.
Podczas wojny nasi przodkowie stanęli przeciwko nazistowskim Niemcom i rozpoczęli słowackie powstanie narodowe w 1944 roku. W 1989 roku pokojowo usunęliśmy komunistów. W 1998 roku pokonaliśmy Vladimira Mečiara. I oto jesteśmy w 2025 roku, z autorytarnym i prorosyjskim Robertem Ficą, mówiącym o możliwym opuszczeniu UE i NATO. To jest walka, przed którą teraz stoimy. Być może nadszedł czas, abyśmy my, obywatele, powstali i ponownie wygrali walkę o demokrację – mówi słowacki pisarz i publicysta Samuel Marec w rozmowie z Nikodemem Szczygłowskim.
Za zasługi
Andrzej Zaręba
Perspektywa
Andrzej Zaręba
Sociale
Andrzej Zaręba
Konferencja pokojowa
Andrzej Zaręba
Dzień po
Andrzej Zaręba
Wszystkiego najlepszego, nawet w czasach zdarzeń niewiarygodnych!
O tym, czym jest władza i jak działa na ludzi, którzy ją sprawują, napisano już dość, by wypełnić całe biblioteki. Jej oddziaływanie, poczucie sprawczości, a także jej patologie wydają się niezmienne. Ale co daje władzę w świecie współczesnym? Jak się ją buduje i legitymizuje? Temu poświęcony jest czwarty numer magazynu „NEW online”.
Stany Zjednoczone wyglądają dziś częściowo jak Ukraina piętnaście lat temu. Istnieją intrygujące zbieżności w biografiach Janukowycza i Trumpa. Podejście obu mężczyzn do polityki jest transakcyjne, cyniczne, patriarchalne i nieobciążone ograniczeniami wartości, norm i ideologii. Kiedy wybrano ich na prezydentów w 2010 i 2014 r., zarówno Janukowycz, jak i Trump byli skazanymi przestępcami. Mimo to, powszechna wiedza o naruszeniach prawa nie uniemożliwiła – jak miałoby to miejsce w większości innych demokracji – nominacji na głowę państwa przez ich organizacje polityczne, tj. ukraińską Partię Regionów i amerykańską GOP.
Serhij Paradżanow tworzył w więzieniach kolaże, Ołeh Sencow pisał opowiadania, Stanisław Asiejew zapisywał pierwsze wrażenia z pobytu w obozie. Pobyt za kratami wyzwala w ludziach siły twórcze. Przyjrzyjmy się – na przykładach zwykłych ludzi i wielkich artystów z Ukrainy – obliczu sztuki penitencjarnej.
W szeregach Sił Obrony Ukrainy walczy około tysiąca obywateli Federacji Rosyjskiej. Po wygaśnięciu kontraktu, a także w przypadku kontuzji uniemożliwiającej dalsze pełnienie obowiązków, ich sytuacja w Ukrainie staje się niepewna. „Weterani bez ojczyzny” napotykają trudności w zalegalizowaniu pobytu zarówno w Ukrainie, jak i w innych bezpiecznych krajach. Ich służba w szeregach ukraińskiej armii często jest uznawana za nielegalną i grozi im deportacja do Rosji.
Miasto Waleriana Pidmohylnego to ukraińska klasyka – ironiczna, prowokacyjna i zadziwiająco aktualna. Zanurzcie się w Kijów połowy lat dwudziestych XX wieku – epoki rewolucji, miłości i literatury. Ta kultowa ukraińska powieść ukazała się w 2024 nakładem Wydawnictwa KEW. Autorem jej polskiego przekładu jest Marcin Gaczkowski. Zapraszamy do przeczytania fragmentu książki.
Narracja o konieczności nowego podziału świata między Rosję, Chiny i Stany Zjednoczone jest aktywnie promowana przez rosyjski rząd i państwową propagandę w rocznicę konferencji jałtańskiej z 1945 roku.
Trzy lata temu rozpoczęła się pełnoskalowa agresja Rosji na Ukrainę – jej skutki są wielowymiarowe i nie mają precedensu. To zmusza do refleksji o konsekwencjach społecznych, politycznych, ekonomicznych nie tylko dla uczestników konfliktu, ale także dla wszystkich podmiotów stosunków międzynarodowych.
Gabriel „Gaba” Gabiński, filolog i filozof, prowadzi spokojne życie, które nagle zostaje wstrząśnięte przez rosyjską okupację Doniecka. Z miasta, które kiedyś znał, zostaje tylko zniszczona, niepojęta rzeczywistość. Wybierając Kijów, Gaba nie tylko zmienia miejsce, ale także język – z rosyjskiego na ukraiński – i tym samym przekształca własną tożsamość. To decyzja, która zmienia go na zawsze, pokazując, że tożsamość jest czymś więcej niż tylko miejscem czy językiem; to także proces ciągłej przemiany. „Mondegreen” to opowieść o płynności tożsamości, o języku jako źródle olśnienia i chaosu, o wojnie, która zmienia nie tylko miejsca, ale i ludzi. To książka, która pozwala na nowo spojrzeć na pojęcia związane z domem, przynależnością i pamięcią. Poniżej publikujemy fragment książki, która ukazała się nakładem Wydawnictwa KEW